HNW en de sociale levenscyclus analyse
17 april 2014
Over definities, glimlachjes en een beetje ethiek
Editorial
Deze nieuwsbrief komt uit als ik net een lezing achter de rug heb over de stand van zaken rond Het Nieuwe Werken. De titel HNW 2.0 kreeg ik mee van de organisatie van het congres EURO’14 waar ontwerpers en beleidsmakers zich bogen over ecologisch verantwoord ontwerpen. De gemiddelde bezoeker was geëngageerd met maatschappij en milieuvraagstukken. Overzag ik de zaal dan leek me de opvatting over HNW wel duidelijk: het is een fenomeen waarvoor interesse bestaat, maar tegelijk werd het gerelativeerd: is het nog wel iets nieuws en wordt het niet overschaduwd door retoriek, zijn de begrippen wel duidelijk? Die houding kon ik me wel voorstellen na twee lezingen over sociale levenscyclusanalyses(S-LCA) waarin goed werd uitgelegd hoe je kinderarbeid, sociale ongelijkheid, uitbuiting mee kunt rekenen in eerlijke prijsvorming van een product. Of dit nu een T-shirt of spijkerbroek uit Bangladesh is, of een bouwmateriaal dat in een HNW kantoor gebruikt wordt.
HNW 2.0 en verder
Zijn de begrippen wel duidelijk? Als er al HNW2.0 is, HNW 3.0 verkend wordt en HNW 4.0 er volgens sommigen niet komt. Voor de lezer: in HNW 2.0 wordt gedrag van de medewerkers getransformeerd naar een goede combi van vrijheid en verantwoordelijkheid. In HNW 3.0 is de bedrijfscultuur volledig getransformeerd naar een volwassen competentie van iedere medewerker, zodat een bedrijf bouwt op een goede balans van vrijheden en verantwoordelijkheden. Het summum is de voorspelling van Dik Bijl, één van de HNW goeroes die stelt dat de troonopvolger van HNW het resultaatgericht werken is. De meeste toehoorders op het congres konden na het horen van die voorspelling een glimlach niet onderdrukken.
What's new?
En toch dwingt zo’n relativering je om na te denken: wat is er nu nog nieuw in HNW? Moeten we maar achter alles dat nieuw is aanlopen? Of als je aan die sociale LCA denkt: moeten wij de rechtvaardigheidsgedachte volgen als je een (verantwoord) t-shirt koopt? Misschien zit de overeenkomst wel in de ethiek: hoe ik moet leven, als werknemer of als consument. De belangrijkste deugden volgens de gelijknamige ethiek zijn: moed, gematigdheid, verstandigheid en rechtvaardigheid.
Moed gevraagd
De Nieuwe Werker heeft moed nodig om zijn eigen gedrag te evalueren. Wat draag ik bij aan het bedrijf? Gematigdheid helpt om naar anderen te luisteren: waar denk jij dat ons bedrijf heen moet? Verstandigheid helpt om terughoudend te zijn met een direct oordeel en rechtvaardigheid geeft of laat de ander wat hem of haar toekomt. De Nieuwe Werker zou dus niet de egocentrische kantoornomade zijn, maar iemand die juist vanuit samenwerking denkt en handelt.
Maar is dat zo?
Deze wezenlijke succesvraag voor Het Nieuwe Werken verdient vele moedige antwoorden!
Wim Pullen