Apps & Alien

6 augustus 2018

Zomercolumn #5 in een reeks van 9 naar aanleiding van het Facto boekje “de Werkplek in 2030”. Ik schreef daar zelf een stukje voor, maar de komende dagen neem ik de tijd om wat associaties of  kanttekeningen te plaatsen bij de stukjes die mede-auteurs schreven. Vandaag en morgen mijmer ik over de inzending van Thysia Kleijwegt en Sjoerd Memelink, van Twynstra Gudde, maar ik doe dat in twee keer zonder te weten wie van hen wat schreef over de toekomst, over de werkplek in 2030  zonder te weten wie nog  wel eens gedachten koestert over de geschiedenis, bijvoorbeeld over de naamgevers van het bureau, van Andries Twijnstra, de civiel ingenieur of  Arie Gudde de Indonesië kenner. Over de één (AT) weten we heel wat, naar informatie over de ander (AG) moet je zoeken.

Kunstmatige Intelligentie, mijmeren over al die apps?

Het antwoord van Thysia en Sjoerd op de vraag hoe de werkplek er in 2030 uitziet ademt kunstmatige intelligentie: “Voordat de medewerker zelf doorheeft dat zijn behoefte verandert, is de werkomgeving hierop aangepast. Werkomgevingen worden door robots continu onopgemerkt aangepast”.

Creepy,  dat onopgemerkte veranderen, maar als je even nadenkt vraag je je af ”Ziet de werkomgeving er dan niet anders uit, is die werkomgeving dan niet fysiek meer? Of gaat mijn opmerkingsgave zo achteruit dat ik veranderingen in de werkomgeving niet meer waarneem? In de wereld van Thysia en Sjoerd barst het van de apps. Nu is het aantal en de werking al niet te overzien.

Over ‘the app centric workplace’ schreef werkplekfutoroloog Philip Ross, een oude bekende van me, begin 2018 een stukje How apps will challenge everything ….Hij stelt: The expectation of the app-centric workplace is a personalised employee experience based on who we are and what we do.  Wordt de werkomgeving een stelsel van virtuele – niet echt bestaande – individuele werkelijkheden die voor mensen die er gebruik van maken per persoon kunnen verschillen? Hoe maak je dan het onderscheid tussen echt en onecht.

Van Giger en de film Alien naar creepy workomgevingen?

Twee jaar geleden zaten Philip en ik in Gruyères, in de Giger bar;

Philip bevroeg me op de projecten die we bij het CfPB deden en of die interessant waren voor de toekomst. We waren in Zwitserland voor een workshop over living labs, maar kwamen bij toeval terecht in de fantasieomgeving van Giger’s bar vol met decoratie uit de beroemde SF / horror film Alien. Die film is creepy, er gebeuren als gevolg van ‘company policy’ zaken waar  mensen geen controle over hebben. Deze associatie kwam boven bij  zo’n toekomstbeeld van de werkplek vol met kunstmatige intelligentie.

Daar heb je toch een app voor?

Is de werkplek van de toekomst oncontroleerbaar, zijn de apps ‘zelf lerend’, wie heeft het  voor het zeggen, zijn we op weg naar een wereld voorbij kunstmatige intelligentie? Is dat een wereld waar volgens  Oxford professor Nick Bostrom Superintelligentie[1] (lees dat boek!) zijn plek heeft en sneller en slimmer is dan menselijk intellect? Of zijn het vele utopieën, waarin we leven, ieder zijn eigen virtuele Utopia, met individualistisch totalitaire trekjes. Ik ben het die mijn eigen werk-wereld schep, hoe kan ik nog samenwerken, samenleven met anderen of heb ik de ander gewoon niet meer nodig?

Daar heb je toch een app voor? Wie herinnert zich later het verleden nog?