Woord van 2021: Horizon of vooruitzicht?
15 januari 2021
Horizon of vooruitzicht. Zou één van die twee in 2021 het woord van het jaar kunnen worden?
Het zijn geen leuke, creatieve of nieuwe woorden, maar ze zijn wel betekenisvol. Al word je er misschien een beetje depri van, we gaan het nieuwe jaar in met een verlengde lockdown. De stip op de horizon wordt weer verlegd. En wie weet is een avondklok straks ons deel. Geen leuk vooruitzicht…
De bekende ‘stippen op de horizon’. Iedereen heeft er behoefte aan, maar het is vage taal: je komt nooit bij de horizon, dus laat die stippen dan ook maar zitten. Vooruitzicht dan? Ongemaskerd boodschappen doen, vrijuit kunnen bewegen, op kantoor een bakkie koffie doen met je collega’s, op vakantie een terrasje pakken, de winkels open: het lijkt de hemel op aarde na bijna een jaar restricties en thuiswerken.
Chaos in onontdekt land
Het is in dat opzicht geen positieve start van het nieuwe jaar. Maar we moeten niet gaan meehuilen met de schipbreukelingen die het onbewoonde eiland nu zo langzamerhand wel kennen en bang zijn er nooit meer vanaf te komen. We zijn met zijn allen in ‘terra incognita’ beland, op onbekend terrein. Het thuiswerken op deze schaal kende niemand. We zijn er wel al ver in doorgedrongen, hebben het redelijk in kaart, maar het blijft een soort van onbewoond eiland, want wie kom je nu eigenlijk nog tegen?
Terra Incognita: op vroege kaarten zwommen er verschrikkelijke zeemonsters in de onbekende omliggende wateren
Intussen dromen we al van iets nieuws: hybride werken (een beetje thuis, een beetje op kantoor en een beetje er tussen in). Als we het daarover hebben, is het goed om te beseffen dat ook niemand dát kent. En let op onze woorden: ‘hybride’ zou wel eens een verwarrend vooruitzicht kunnen zijn. Een beetje een onbewoond land en toch bewoond?
In ons onderzoek, onder andere We Werken Thuis, uitgevoerd in samenwerking met Aestate Ontrafelexperts, TU Delft en TU Eindhoven, zien we dat mensen in vele toonaarden en tinten aangeven dat ze thuis, maar ook op kantoor willen werken – maar dan liever niet op maandag naar kantoor, ook niet op vrijdag of zelfs woensdagmiddag. Daarnaast zijn veel mensen nog onzeker welke activiteiten uit het werkproces ze op kantoor en welke ze thuis willen doen. Ieder heeft zijn persoonlijke wensen en naar de motieven moeten we gissen.
Werkgevers vragen zich af hoe het werk te organiseren is. Ze kunnen moed uitputten uit het feit dat het thuiswerken van het afgelopen jaar zich uiteindelijk goed liet organiseren. Maar er zijn ook losse eindjes en serieuze vragen: Wat is de toekomst voor sociale samenhang? Leren we nog van elkaar wanneer we allemaal thuiswerken? Ontstaan er binnen de organisatie allemaal losse eilandjes? Wat te doen? Op je handen blijven zitten helpt in ieder geval niet.
Vooruitdenken
Vooruitzien kunnen we niet, ook al hebben sommigen een vooruitziende blik. We kunnen wel vooruitdenken en onze fantasie inzetten. Door verschillende toekomstscenario’s rond de werkprocessen in kaart te brengen, kunnen we inzicht verwerven in de mogelijke veranderingen die ons te wachten staan. Richten we post-corona de werkprocessen anders in? Ontstaan er hybride taken en hybride activiteiten die we moeten doen om die taken te vervullen? Ontwikkelt zich een hybride identiteit van de organisatie? En gaat dat gepaard met hybride leiderschap? Dit is zomaar een handjevol vragen die aan het CfPB gesteld worden. We dragen in concrete case studies (Wat zijn de vragen van uw organisatie!?) bij aan het zoeken naar antwoorden: dat is onderzoeken.
U en wij
Alhoewel de werkelijkheid altijd anders is dan simulaties, modellen of bedachte scenario’s, bent u door samen met ons vooruit te denken in ieder geval (een beetje) voorbereid op wat er mogelijk komen gaat. Dan zien we wel wat morgen ons brengt, een nieuwe stip op de horizon of een concreet vooruitzicht.
Contactpersoon
