De laboratoriumomgeving: kan het efficiënter en prettiger?

23 april 2015

Het is inmiddels gemeengoed om met een bezettingsgraadmeting (zie SUM) in kaart te brengen hoe een kantooromgeving wordt gebruikt en benut. Zo is er snel inzicht in de gebruiksefficiëntie van de werkomgeving, de populariteit van verschillende typen plekken en de activiteiten die er worden uitgevoerd. Maar hoe zit dat eigenlijk in gebouwen met zowel een kantoor- als laboratoriumomgeving? Medewerkers lopen hier vaak heen- en weer tussen het kantoor en het lab en hebben niet zelden in beide omgevingen een vaste plek. Kan dit efficiënter en prettiger?

Gebruik, benutting en beleving labs lastig in te schatten

Van diverse partijen horen we dat het - zelfs voor huisvestingsprofessionals - lastig is om in te schatten hoe de laboratoriumomgeving nu daadwerkelijk wordt gebruik, benut en beleefd. Dit zit hem enerzijds in het specialistische werk dat er wordt verricht: dit vereist nu eenmaal speciale faciliteiten en plekken. En dit kan vervolgens per afdeling of onderzoeksrichting weer verschillen. Daarnaast komt het nogal eens voor dat er extra apparatuur wordt aangeschaft in het kader van een groot project, of dat installaties of opstellingen in de loop van de jaren worden uit- en bijgebouwd.

Het experimentele werk in het lab vormt vaak de kern van het werk van de gebruikers. Het lab is dus essentieel, echter ook kostbaar. Het is daarom de moeite waard om te inventariseren of de werkomgeving efficiënter kan worden ingericht, zonder afbreuk te doen aan de ondersteuning van de werkprocessen en het comfort van de gebruikers. Het Center for People and Buildings heeft twee tools ontwikkeld die gegevens opleveren over het gebruik en de beleving van de labomgeving.

De tools, WODI Labs (online vragenlijst gericht op de gebruikersbeleving) en SUM Labs (bezettingsgraadmeting op basis van observaties) zijn inmiddels meerdere keren ingezet in panden waarin gebruik wordt gemaakt van zowel een kantoor- als een laboratoriumomgeving. De gegevens kunnen als onderbouwing gebruikt worden bij een dergelijke inventarisatie.

SUM Labs

Dit geldt zeker voor de SUM Labs resultaten, die per type labplek en –ruimte inzicht geven in het gebruik en de benutting. De praktijk wijst uit dat deze harde data goed gezamenlijk met de gebruiker geïnterpreteerd kan worden en als uitgangspunt kan dienen voor gesprekken over efficiënter gebruik.

WODI Labs

WODI Labs geeft de medewerkers zelf een mogelijkheid om hun mening te geven over de werkomgeving en aan te geven wat voor hén belangrijk is in de kantoor- en labomgeving.

Enkele opvallende uitkomsten uit de WODI Labs onderzoeken die tot nu toe zijn uitgevoerd (3 cases, 383 respondenten).

Grootste knelpunten in tevredenheid:

• ICT faciliteiten
• Binnenklimaat
• Opslagmogelijkheden

De top 3 belangrijkste aspecten van de labomgeving (keuze uit 11 aspecten) is bij alledrie de cases gelijk:

• Functionaliteit en comfort van de plekken
• Hoeveelheid en diversiteit van de plekken
• Binnenklimaat

Verkeer tussen werkplek en labomgeving:

In de drie cases wisselden gebruikers gemiddeld 14x per dag tussen de labomgeving en de werkplek.

Meer weten over de inzet van de tools?

Zie de webpagina of neem contact op met Iris de Been.