Futures Forum - de toekomst van werk in 2025
Maart 2017 | Iris de Been, Evi De Bruyne, Wim Pullen, Doranne Gerritse, m.m.v. Fien Thoolen
In het Futures Forum onderzoek is de toekomst van kenniswerk verkend. De verwachte ontwikkelingen op het gebied van werk, met een perspectief tot en met 2025, zijn in het onderzoek gecategoriseerd, geprioriteerd en vertaald naar concrete punten voor de strategische agenda van organisaties. De focus ligt vooral op de stappen die de ondersteunende diensten van organisaties kunnen nemen om met de toekomstige ontwikkelingen om te gaan. Het onderzoek is uitgevoerd samen met
twaalf grote kantoorhoudende organisaties.
Onderzoeksactiviteiten
De toekomstverwachtingen zijn in kaart gebracht op basis van de volgende onderzoeksactiviteiten:
- Een uitgebreide literatuurstudie.
- Veertien groepsinterviews met in totaal 120 medewerkers van de deelnemende organisaties.
- Een Delphi panel waaraan respectievelijk 46 en 36 experts deelnamen in twee vragenlijstrondes.
- Een pre-design workshop waar 27 medewerkers, met een achtergrond in HR, IT, Facility Management en Real Estate, van de deelnemende organisaties in participeerden.
Belangrijkste resultaten
DIGITALISERING, AUTOMATISERING EN BIG DATA VAN GROTE INVLOED OP ONDERNEMERSCHAP EN AARD VAN WERK
Technologische ontwikkelingen hebben een grote invloed op het ondernemerschap van organisaties en daarmee op de aard van werk. Administratieve en uitvoerende banen nemen af en kenniswerk en dienstverlenend werk neemt toe. Belangrijke gevolgen van de technologische ontwikkelingen op korte termijn zijn het omgaan met verlies van administratieve banen en verandering in benodigde kennis, vaardigheden en functies. Het forum van experts verwacht een aanzienlijke groei in functies op het gebied van informatica, data-analyse en omgang met intelligente systemen.
SAMENWERKEN IN NETWERKEN
Ook verandert onze manier van werken en samenwerken. Werk dat overblijft wordt complexer en specialistischer van aard en is meer gericht op innovatie en creativiteit. Expertises zullen meer aan elkaar verbonden worden, het aantal stakeholders in de keten neemt toe en de grenzen van organisaties vervagen. Traditionele organisatiestructuren verschuiven naar matrix- en netwerkorganisaties met hooguit een vaste kern om snel in te kunnen spelen op veranderingen. Deze meer organische manier van werken, zonder duidelijke structuren, vraagt om een adaptieve en toegankelijke werkomgeving waarin medewerkers met elkaar in verbinding worden gebracht. Ook worden door toenemende samenwerking sociale en communicatieve vaardigheden belangrijker.
GO DIGITAL: ANYTIME, ANYWHERE, ANYPLACE
Hoewel betrokken experts niet verwachten dat de fysieke samenwerking (face-to-face) door digitalisering geheel verdwijnt, neemt de digitale samenwerking wel een hoge vlucht. In de toekomst werken we, ondersteund door de juiste ICT-faciliteiten, nog meer anytime, anywhere en anyplace. Platforms voor onderlinge communicatie met virtual- presence-oplossingen en cloud computing worden steeds meer gebruikt en zijn ook steeds beter toegankelijk voor alle stakeholders in de keten. Ook is de compatibiliteit tussen systemen en infrastructuren in de toekomst essentieel voor het waarborgen van productiviteit en effectieve samenwerkingen.
MANAGER ALS VERBINDER
Experts verwachten daarnaast een aanzienlijke afname van het aandeel managers, in het bijzonder in het midden- en lijnmanagement. Enerzijds als gevolg van automatisering van managementactiviteiten en anderzijds door de groeiende zelfsturing van teams en individuen. Managers zijn in de toekomst verbindend, coachend, faciliterend en vooral strategisch betrokken bij een team. Het management richt zich daarnaast op het bij elkaar brengen van vraag en aanbod en het samenstellen van de juiste teams en samenwerkingsverbanden (ze fungeren als een matchmaker). Peer-review en waardering van collega’s, teamgenoten en opdrachtgevers geven hier extra waarde aan.
ZELFSTURING EN AANTREKKEN VAN DE MEEST BEGEERDE MEDEWERKERS
Naast het optimaliseren van teams zien we een duidelijke trend richting people management gericht op het coachen, begeleiden en ontwikkelen van medewerkers en hun loopbaan. Deze conclusie ligt ook in lijn met de toenemende zelfsturing van het individu en de toenemende ‘los-vastrelatie’ die de medewerker met een organisatie heeft. De trend in flexibilisering van werk zet door, dienstverbanden worden korter en arbeidsrelaties en arbeidsvoorwaarden zijn meer gericht op de behoeften van de individu. Ook verbinden medewerkers zich in mindere mate aan één werkgever. Het aantrekken van de ‘most-wanted’ wordt daarmee nog lastiger en vraagt om een andere benadering. Inspelen op individuele behoeftes, faciliteren van eigen regie, een aansprekende cultuur en persoonlijke ontwikkeling staan bovenaan het prioriteitenlijstje van de toekomstige medewerker.
HET KANTOOR ALS KATALYSATOR
Een belangrijk gemeenschappelijk thema is daarnaast het realiseren van een goede balans tussen digitaal en fysiek werken en de invulling van de werkomgeving. Volgens de betrokken experts dient het kantoor in de toekomst vooral als een katalysator voor waardevolle ontmoetingen en verbindt het medewerkers met de organisatie, collega’s en andere stakeholders. In een tijd waarin we overal en altijd werken is verbondenheid (een ‘thuisgevoel’) essentieel in het engagement van talenten, maar ook belangrijk in het waarborgen van productiviteit en effectieve samenwerking. Het faciliteren van een goede werkomgeving (op kantoor, thuis en op third workplaces) staat dan ook met stip op nummer één op de gemeenschappelijke agenda. Belangrijke thema’s hierbij zijn:
- realiseren van verbinding en sociale cohesie in zowel de digitale als de fysieke omgeving;
- faciliteren van effectieve samenwerking, kennisdeling en informatiedeling;
- bewaken van de fysieke en mentale gezondheid van medewerkers.
Meer informatie
Geïnteresseerden kunnen een gratis pdf-versie van het rapport aanvragen via onderstaand formulier
of een hardcopy bestellen voor 45 euro (ex btw en verzendkosten).